ERRANDONEKO LEON

Egun on deneri berriro !

Ikusten duzuen bezala, lehengoan faillu egin baldin badut gure gomitari, gaurkoan berantatuak arrapatzen saiatzen naiz !

Goazen berritz lehengo urte xahar aitarat. 
Errandonean, bost seniretatik lau etxetik kanpo joatekoetan dire.
Anton,  ainaietan zaharrena, bertan gelditzen da aitamen etxean, Margerit Iturriarekin esposatu eta.
Tottepiñ, lehen sortua, laketua da Ziburun Pantxoa arrantzalearekin.
Orainguan, Leon dugu gai. 
Hirugaren seniria Joset da, nere aïta, baino hura azkeneko uzten dut, luzez mintzatzeko.
Joset eta Leonek emezortzi illabete dute adinian diferenzi. Biek elkar ongi eramaten dute.

Joset mutil prestoa da, baino ez sobera kuraiosa. Etxetik urrun, ez da fio.
Urte haietan, mutil asko abiratzen dire Ameriketarat, han sos asko egiteko manera badelakoan.
Zirkuitoak badire eta nahi duenentzat, aski erres da joaitia.
Baino joan egin behar...

Errandoneko Leon mutil gazte atrebitua da. Mundua izagutzeko inbidiak betetzen dio burua. Baserriko bizia ez zaio sobera gomeni. ez da hartakoa.
Errandonean, bizi modua kanpain gehienetakoa da. Leon bertze zerbaitez amets egiten du.
Amerikak ditu buruan. bertze bizi bat. Bertze mundu bat.

Leon gazte gazterik deliberatua da Euskal Herritik kanpora airatzerat.
Begira zue Leon :

Begiak haundiak ditu, eta begitarte zuzena. Ezpainak erdi idekiak, zerbait errateko balu bezala.
Eta, egiazki, janeko, baditu idari asko buruan bueltaka. Eta nola bertze bi anaiak Errandonean ero inguruetan laketzekoetan diren, ez du dudarik. Joango da, eta Ameriketarat joango da.

Han, gehienek bezala, artzainkuan asiko da. Mendiz mendi, zaldizka, ardi eta behi tropak harat eta honerat bidaltzen. Egunak eta egunak mendian, batzuetan bakarrik, bertzetan bizpahiru lagunekin.

Hala asi zuen Leonek bere karrera Ameriketan.
Baino badakizuen ez zuela hartan segituko. Ez zen azindetako gizona. Errandonean beharrezkoa zelako egiten zituen baserriko lanak. Aïtak ala manatzen ziolako. Baino egundaino ez zuen hartako afikziorik senditu.

Aski fite, artzainekoa utzi eta bere burua enpleatu zuen plomeriko afera ttiki batean. 
Nevadan, Renon, atxeman zuen bizi modua ateratzeko manera.
Gerlan segidako urteak ziren. Langilea zenentzat, auro sosa egiteko manera bazen. Eta gure Leon ez zen alferra.
Badakizuen zer nahi zuen. Orroitzen zen zer miseriak izagutuak zituen haur denboretan Errandonean. Eta ez zituen inundikan ere berritz izagutu nahi.
Deurru bat bezala lotu zen lanari Ameriketan gure Leon.
Aski fite, bere afera muntatu zuen, beti plunberian. Aski inpresa pollita billakatu zen "Leon Legorburu Plumbing".

Lanetik aparte, Fontarrabiko emazte bat izagutu zuen. Karmela. Ohartgarria dena, Karmelak bazuela ahizpa bat, Lola.
Eta Lola horek nere amen anaiakin, Nikolas, esposatu zela berantosio, Ameriketan beti.
Baino hori denak ez nahastekotan kondatuko zauztet bertze batean.
Gaurkoan, Errandoneko Leon dugu gai.
Ez dut heien esposetako protetarik.

Erakusten zauztet ala ere Karmela, Euskal Herrirat etorri ziren batian bere senarrarekin.

Erdiko emazteki elegante hori da. Nere Agorretako aïtatxi eta amatxirekin, Iñazio eta Manuella. Zen eta orduko, nere aïta Errandoneko Joset, Agorretarat esposatua zen Iñazio eta Manuellaren alabarekin, nere ama Karmen, Agorretakoa.

Ez dakit, ongi segitzen nauzuen. Agorreta, aman extea zen, eta Errandonea, aïtana. Eta biek auzokoak. Hortik denak bat bertzeari nahasten dire.

Leon eta Karmela bizpahiruetan etorri dire Euskal Herrirat. Aste batzuek pasatzen zituzten, bakantza gisa.
Guretzat, egiazki Amerikainuak ziren. Animalezko automil luze bat alkilatzen zuten. Jende haundiak bezala beztituak ibiltzen ziren. Aberastasunen sinaile guziak ematen zituzten.

Inbidi piska bat pazkatzen ginuen. Amerikak bertze mundo bat iduritzen zaikuten eta.
Baino gure Leon, izanik ere seko Nevadan laketua, izanik ere aitz kontent bere bizi moduaz, gure Leonek beti malkua urbil izaten zuen Euskal Herrirat berritz etortzen zenian.

Janeko ikusiak dituzue bi potret hauek. Berritz eskaintzen zaizkidizkizuet.

Ikusten duzue Leonen irriparra, gazte denborakoa bezalakoa dela.
Euskara piska bat galdua zuen ainbeste denbora emendik urrun iraunez.
Maiz, zerbait hitz billatzen zuenian, erraten zuen, "Anyway", errateko manerian, ez zuela inportantzirik. Baino minberatzen zen mintzari galtze horen gatik.

Nik inglesa eskolan piska bat ikasia nuen, eta ahal nuen bezala egiten nuen interpreta.
Hiru anaiek ez zuten beti susen elkar ulertzen, baino han ero emen zonbait "Anihai", botariez, segitzen zuten kataskan inglesa eta euskara ederki porrokatuz !

Orain, hiru anaietatik, bat gelditzen da. Joset, nere aïta.
Denbora gutxin barne, il ziren Anton eta Leon. Leon urrun, Renon. 
Anton berritz, Errandonean bertan. Bere anaiatik bizpahiru metroetan.

Eta ala ere, biek elkar aserretzeko manera atxeman zuten. Bi kaskar beltzak. 
Azkenian, nere aïta joan zelarik bere anai eria bisitatzerat, sobera beranta zen. Anton bizi zen, bai, baino burua ez zuen gehio emen. Begiratze utx bat eskaini zigun. Iltzea baino beltzagokoa.

Zer pena... Anaiak, odol berakoak, eta bizpahiru txorokerin gatik apartatuak, elkarren ondoan bizirik ere !
Zer egin behar da... Holakoak dire familiko arremanak. Arrazoinetik urrun pistu eta itzali egiten dire heien xuak.

Anaietan, Joseten istorioa falta zaiku. Erran zauztet, azkeneko utziko dut.
Bertze aldian, Pantzika aipatuko zauztet.
Gure Behobiko Pantzika Panpana, erraten diogun bezala.
Behazue, bere espos egunian, eta atxiki zazue buruan.

Pantzika eta Xarlo Lekuona, Behobikoak.

Bertze aldirako gaia.

Orain, iduzki pitta batek lehertu ditu lainu beltzak, eta behar dut nere hiru zakurrekin aprotxatu, bertze eraso bat etorri baino leheno.

Egon zaizte azkar, eta bertze aldi bat arte !